Choroba wrzodowa – częsty problem koni sportowych

Wrzody żołądka to bardzo częsta choroba udomowionych koni. Jest spowodowana niczym innym jak złym żywieniem. Nieleczona może doprowadzić do pęknięcia żołądka i śmierci zwierzęcia. Jak więc wykryć wrzody u konia, jak je leczyć i zapobiegać ich wystąpieniu?

Co to są wrzody?

Żołądek dzieli się na część gruczołową i część bezgruczołową. Część gruczołowa cały czas wytwarza kwasy żołądkowe. Część gruczołowa jest w znacznym stopniu odporna na niszczące działanie kwasów, ale jeśli kwasy te dostaną się do położonej wyżej części bezgruczołowej (np. na skutek ruchu) zaczną się tworzyć nadżerki w błonie śluzowej żołądka. Jeśli koń jest karmiony bardzo nieregularnie i przez długi czas stoi o pustym żołądku, to te małe ranki mogą zacząć się powiększać i w ekstremalnych przypadkach doprowadzić do wytworzenia dziury w żołądku, która często skutkuje śmiercią konia.

Przyczyny powstawania wrzodów

Przyczyny wrzodów są rozmaite – najczęściej występują one u koni sportowych, gdyż są one nastawione na stres związany ze startem, są często nieregularnie karmione. Przyczyny mogą być następujące:

częsty stres (np. związany z częstymi startami w zawodach, stresującymi treningami, zmianą stajni, walką o hierarchię w stadzie)
nieregularne karmienie, niezgodne z naturą konia – 2 posiłki dziennie to zdecydowanie za mało
zbyt mało paszy objętościowej, a za dużo treściwej
treningi – podczas szybkiego ruchu kwasy zalewają część bezgruczołową żołądka
zbyt długie stosowanie leków, np. przeciwbólowych i przeciwzapalnych
za mało ruchu na pastwisku, przebywanie całymi dniami w boksie

Objawy choroby wrzodowej

Objawy wrzodów u koni są bardzo różne. U niektórych koni są bardzo nasilone, a innych występuje tylko kilka objawów. Niektóre objawy podane poniżej wcale nie muszą się pojawić u Twojego konia. Dlatego chorobę wrzodową trudno wykryć. Przede wszystkim niepokojące objawy należy oceniać po zmianach w zachowaniu i wyglądzie konia. Jeśli koń zachowuje się inaczej niż zwykle się zachowywał i występują któreś z objawów podanych poniżej, niezwłocznie zgłoś się do weterynarza.

częste, nawracające kolki
osowiałość
chudnięcie, problemy z przybraniem na wadze
gorszy apetyt, wybredność
nerwowość związana z karmieniem
gorsza kondycja
częste biegunki o różnym nasileniu
częste kładzenie się
nerwowość lub agresja przy dopinaniu popręgu lub dotykaniu brzucha
niechęć do szybszych chodów podczas jazdy
bunty przed jazdą
matowa sierść

Leczenie konia wrzodowego

Aby można było zastosować konkretne leczenie, najpierw należy sprawdzić, czy rzeczywiście wrzody występują. Na chwilę obecną istnieje tylko jedno badanie mogące potwierdzić lub wykluczyć chorobę wrzodową. Jest nią gastroskopia, która polega na wprowadzeniu do żołądka konia przez nos sondy z kamerą. Konie zwykle lepiej znoszą gastroskopię niż ludzie, dlatego że nie mają odruchu wymiotnego i wymagają tylko lekkiego uspokojenia środkami farmakologicznymi. W dodatku gastroskop (sonda) jest tej samej szerokości co u ludzi, a wiadomo że koń jest nieco większy od człowieka. 16 godzin przed badaniem gastroskopowym koń nie powinien nic jeść, a 4 godziny przed badaniem należy odciąć dostęp wody. W tym celu najlepiej postawić konia w pustym boksie na trocinach lub założyć kaganiec. Po badaniu należy powoli zwiększać dostęp do pożywienia, aby zapobiec „rzuceniu się” konia na jedzenie.

Kiedy badanie gastroskopowe potwierdzi wrzody, należy wdrożyć leczenie. Należy podawać leki neutralizujące kwasy żołądkowe oraz zwiększyć ilość posiłków w ciągu dnia. Najlepiej w tym czasie nie jeździć na koniu, bo zalewające żołądek kwasy mogą niweczyć działanie leków. W dodatku należy ograniczyć do minimum czynniki stresowe, typu zawody, itp. Bardzo dobrym pomysłem jest zakup dużej siatki na siano z małymi oczkami, aby koń miał w boksie cały czas dostęp do pożywienia. Natomiast powinien też dużo czasu spędzać na świeżym powietrzu, najlepiej na dużym trawiastym wybiegu.

Zapobieganie chorobie wrzodowej

Koń powinien mieć stały dostęp do paszy objętościowej.
Koń powinien dostawać co najmniej 3 posiłki dziennie w małych porcjach o regularnych porach.
Możliwie jak najdłużej koń powinien spędzać czas na trawiastym pastwisku.
Starać się ograniczyć czynniki stresowe.
Przed jazdą zawsze podawać siano lub sieczkę z lucerny (lucerna neutralizuje kwasy), aby koń nigdy nie jeździł o pustym żołądku.
Ostrożnie podawać leki, szczególnie przeciwbólowe i przeciwzapalne.
Unikać pasz o wysokim poziomie węglowodanów.

Można stosować pasze, które wspomagają prawidłową pracę żołądka. Dobrym rozwiązaniem jest podawanie meszu, który ochrania śluzówkę żołądka. Sieczka z lucerny skutecznie obniża poziom kwasowości w żołądku. Można też wspomóc konia wrzodami ziołami. Świetnie na wrzody sprawdzają się: prawoślaz, porost islandzki, rumianek, aloes, len, babka płesznik, skrzyp, brzoza, aronia, ostropest, jagoda czarna, lukrecja, żeń-szeń, babka lancetowata, żywokost, kozieradka, wierzba, nagietek, pokrzywa i wiązówka.

Pamiętaj, że gastroskopia i leczenie konia wrzodowego jest bardzo drogie, więc LEPIEJ ZAPOBIEGAĆ, NIŻ LECZYĆ.

Źródła:

Dodaj komentarz